"Defende o teu dereito a pensar, porque incluso pensar de forma errónea é mellor que non pensar" Hypatia.
xoves, 27 de novembro de 2014
mércores, 26 de novembro de 2014
1348, ANNUS HORRIBILIS
O triunfo da morte de Pieter Brueghel ilustra os efectos da peste negra sobre a poboación europea.
O ano 1348 trouxo a coñecida como peste negra a Europa.
Le o texto da seguinte páxina web e contesta:
a) Que explicacións sobrenaturais se lle aplicaron á peste negra?
b) Por que foi tan rápida a súa propagación e os seus efectos tan dramáticos?
c) Observa as imaxes e sinala as características da peste negra que reflicten.
Imos ao seguinte enlace para facer unhas actividades interactivas sobre a Peste Negra.
Un médico da peste negra era aquel que se adicaba especificamente aos doentes do mal denominado peste negra ou bubónica. Eran contratados por aqueles pobos onde había moitas vítimas en tempos de epidemia. Nos séculos XVII e XVIII, algúns doutores empregaban máscaras que semellaban picos de aves con herbas aromáticas. As máscaras eran diseñadas para evitar o aire podre, o cal era entendido como o mal que causaba a enfermidade.
SON DE MULLER
Para combater o antisemitismo non fai falla ser xudeo, como para loitar contra o racismo non fai falla ser negro. Ás veces parece que para combater a discriminación da muller fai falla ser muller.
Soledad Gallego-Díaz.
domingo, 23 de novembro de 2014
TAPIZ DE BAYEUX
O Tapiz de Bayeux, tamén coñecido como tapiz da raíña Matilde, é un gran lenzo bordado, que relata os feitos acontecidos entre 1064 e 1066, cando ten lugar a conquista de Inglaterra polos normandos e o transcurso da decisiva batalla de Hastings (1066). Ten unhas grandes dimensións: 68,8 metros de longo, 50 centímetros de altura e un peso duns 350 kg.
A tradición francesa atribúe á peza á raíña Matilda, esposa de Guillerme o Conquistador,
a as súas serventas, de aí o sobrenome de "Tapiz da raíña Matilda". A hipótese historiográfica máis aceptada é que foi realizado por mandato de Odón, arzobispo de Bayeux e medio irmán de Guillerme para servir de decoración á catedral de Bayeux o día da súa consagración, o 14 de xullo de 1077.
O relato comeza en 1064 cando o rei Eduardo de Inglaterra, sen herdeiro directo, envía ao seu cuñado Harold o Saxón a Francia para que ofreza a coroa ao seu curmán, Guillerme de Normandía. Malia xurar fidelidade a Guillermo, Harold faise coa coroa ao seu regreso a Inglaterra, debido á morte de Eduardo o 5 de xaneiro de 1066. Guillerme prepara durante varios meses unha gran armada e desembarca co seu exército en Sussex, derrotando e dando morte a Harold e as súas tropas nos campos de Hastings.
Contén 58 esceas que retratan con cuidado e detalle a chegada ao trono de Guillerme I de Inglaterra. Un exemplo é a presencia dunha das primeiras representacións artísticas do cometa Halley que foi visible no ceo de Inglaterra entre o 24 e 30 de abril de 1066 e foi interpreta como un mal agoiro na coroación do rei Harold II de Inglaterra.
E SE CHOVE QUE CHOVA
O CICLO DA AUGA
POR QUE CHOVE? Observamos este flash para dar resposta a por que chove e cales son os tipos de precipitacións que se poden dar en función da súa orixe.
mércores, 19 de novembro de 2014
A TEMPERATURA NO PLANETA
Sabemos que hai varios factores que inflúen no tipo de clima e, concretamente, na temperatura, que podemos atopar nunha determinada rexión.
A
latitude,
que determina a intensidade coa que os raios solares quentan a
superficie terrestre, de xeito que na zona intertropical falamos de
zona cálida.
A
proximidade ao mar
que
actúa como regular térmico e suaviza a oscilación de temperatura,
xa que demora máis tempo que a terra en quentarse a arrefríar.
A
altitude sobre o nivel do mar, posto que a temperatura diminúe
a razón de 0,6 ºC cada 100 m de altitude. Parece que nas montañas
debería ir máis calor que nas chairas xa que reciben antes as
radiacións solares. Así e todo, sabemos que, segundo se vai
ascendendo unha montaña a temperatura diminúe. Isto é debido a
que, coa altitude, as capas do aire son menos densas e non son
capaces de reter a calor.
Por outra banda, a atmosfera non se quenta
de arriba-abaixo, senón de abaixo-arriba. É dicir, cando os raios
solares entran na atmosfera un 30% da súa enerxía é reflexada
(rebota cara o espazo), un 19% é absorvida pola atmosfera, e un 51%
chega á Terra. A Terra recibe unha cantidade importante de enerxía,
quéntase, e, á súa vez, quenta as primeiras capas de aire en
contacto co chan. Por iso, a atmosfera quéntase de abaixo cara
arriba.
Vaiamos
a
esta animación onde
un meteorólogo está a punto de lanzar unha sonda meterolóxica cun
termómetro para calcular a variación de temperatura coa altitude.
As correntes mariñas son como grandes ríos que descorren polos océanos. Aínda que semelle estraño, a auga das corentes e a do resto do mar non se mestura porque son moi distintas en aspectos como a temperatura, a densidade e mais a salinidade. Cando a temperatura dunha corrente é superior á da auga contigua, considérase que é unha corrente cálida, e se é inferior, fría.
Orixinadas pola rotación do planeta, a radiación solar e a circulación xeral atmosférica, as diferenzas de temperaturas, densidade e salinidade, xeran movementos de convección na masa de auga que cobre o planeta, chamados circulación termohalina.
As correntes mariñas tamén xogan un papel fundamental na distribución climática, pois exercen de repartidoras de calor por todo o planeta. A auga cálida é levada desde latitudes tropicais cara á latitudes máis altas (zonas polares), e a auga fría é desprazada cara aos trópicos.
As correntes mariñas modifican o clima das costas porque as quentan ou as arrefrían. As costas, bañadas por unha corrente fría adoitan ser moi áridas porque a auga fría non se evapora e, polo tanto, o aire é seco. As costas que reciben correntes cálidas adoitan verse libres de xeo e a chuvia acostuma a ser máis abundante.
Orixinadas pola rotación do planeta, a radiación solar e a circulación xeral atmosférica, as diferenzas de temperaturas, densidade e salinidade, xeran movementos de convección na masa de auga que cobre o planeta, chamados circulación termohalina.
As correntes mariñas tamén xogan un papel fundamental na distribución climática, pois exercen de repartidoras de calor por todo o planeta. A auga cálida é levada desde latitudes tropicais cara á latitudes máis altas (zonas polares), e a auga fría é desprazada cara aos trópicos.
As correntes mariñas modifican o clima das costas porque as quentan ou as arrefrían. As costas, bañadas por unha corrente fría adoitan ser moi áridas porque a auga fría non se evapora e, polo tanto, o aire é seco. As costas que reciben correntes cálidas adoitan verse libres de xeo e a chuvia acostuma a ser máis abundante.
CLIMAS E CLIMOGRAMAS
ANIMACIÓN: AS VARIABLES METEREOLÓXICAS
CLIMAS DO MUNDO
ANIMACIÓNS SOBRE OS CLIMAS DO MUNDO
XOGO LOCALIZACIÓN CLIMAS DO MUNDO
ENLACE PARA TRABALLAR OS CLIMAS NO NOSO PLANETA
POLOS FRÍOS, TRÓPICOS QUENTES
VÍDEOS AS PAISAXES NATURAIS
TRABALLANDO COS CLIMOGRAMAS E PROCEDEMENTOS PARA ELABORAR UN CLIMOGRAMA
O CLIMOGRAMA CON LIBREOFFICE CALC
CLIMOGRAMA DE VIGO
CLIMOGRAMA DE OURENSE
OS MAPAS DO TEMPO E A SÚA INTERPRETACIÓN
XOGO MAPA DO TEMPO
FURACÁNS
MONZÓNS
EFECTO INVERNADOIRO
QUENTAMENTO GLOBAL
A SEQUÍA EN CALIFORNIA
TIPOS DE NUBES
ANTICLICLÓNS E BORRASCAS
FRONTE FRÍA E FRONTE CÁLIDA
CLIMAS DO MUNDO
ANIMACIÓNS SOBRE OS CLIMAS DO MUNDO
XOGO LOCALIZACIÓN CLIMAS DO MUNDO
ENLACE PARA TRABALLAR OS CLIMAS NO NOSO PLANETA
POLOS FRÍOS, TRÓPICOS QUENTES
VÍDEOS AS PAISAXES NATURAIS
TRABALLANDO COS CLIMOGRAMAS E PROCEDEMENTOS PARA ELABORAR UN CLIMOGRAMA
O CLIMOGRAMA CON LIBREOFFICE CALC
CLIMOGRAMA DE VIGO
CLIMOGRAMA DE OURENSE
OS MAPAS DO TEMPO E A SÚA INTERPRETACIÓN
XOGO MAPA DO TEMPO
FURACÁNS
MONZÓNS
EFECTO INVERNADOIRO
QUENTAMENTO GLOBAL
A SEQUÍA EN CALIFORNIA
TIPOS DE NUBES
ANTICLICLÓNS E BORRASCAS
FRONTE FRÍA E FRONTE CÁLIDA
CANTOS ERAN OS REIS MAGOS?
Hoxe
os meus alumnos e alumnas de 2º ESO ao comentar a imaxe de Santa
María de Tahull (Lleida) preguntábanme por que Baltasar non eran
negro.
Cantos
eran os Reis Magos? Quenes eran? Como eran? As fontes escritas sobre
as que se basou a iconografía destes personaxes non coincidían en
número, porque o Evanxelio de San Mateo, o único que conta a
adoración dos Reis (Epifanía), non dicía nada de cantos foron.
Podían ser dous, catro ou hasta doce.
Por
que se optou por tres? Os tres agasallos (ouro, incenso e mirra) que
ofreceron a Xesús levaron a pensar que foron tres os Magos de
Oriente, así como tres eran as partes do mundo que se coñecían na
Idade Media: Asia, África e Europa, de forma que se correspondía
coas tres razas do xénero humano das que fala a Biblia, descendentes
de Sem, Cam e Jafet, os fillos de Noé. Pero, o feito de que as
autoridades relixiosas acabaran fixando o seu número en tres foi
relacionado co misterio da Santísima Trinidade. Pero ata entón,
esta indefinición levou, por exemplo, a que despois do descubremento
de América se representara nalgunha ocasión a un cuarto rei, un rei
das Indias Occidentais, para personificar o cuarto continente recén
descuberto.
Cando
pasa a representarse Baltassar coa pel de cor negra? Pois cara finais
do Gótico. Esta proposta tivo a súa orixe en Alemania, a comezos do
século XV, e acadou gran difusión en toda Europa na segunda metade
da centuria. E de aí, ata os nosos días.
XOGOS MEDIEVAIS
En
Galicia conservánse uns 60 taboeiros deste tipo documentados. Eran
xogos lúdicos de estratexia militar. Están tallados na pedra e os
máis antigos pertencen a épocas da romanización. Son as tabula
latruncularia, para xogar ao latrunculi,
un xogo similar ás damas aos que xogaban os romanos.
Podemos
atopalos en rochas próximas ás pontes, preto de muíños de auga,
en lugares onde no seu día estivo unha fortificación, ou, tamén en
lugares relixiosos, como a Catedral de Tui ou a de Ourense, onde se
atoparon seis taboeiros de época medieval. Cinco vense sobre a
bancada ancorada ao muro da nave lateral sur, aos pés do templo.
Ademais dun taboeiro para o xogo do latrunculi, hai outros para o
alquerque de doce e de nove. A súa localización na catedral
fainos pensar que os xogos realizábanse a escondidas das autoridades
relixiosas quizais pola súa prohibición, isto fáinolo pensar por
estar situados o máis lonxe posible da zona de culto. Na provincia
de Ourense hai outros xogos similares na igrexa de Touza (Taboadela),
no santuario de Santa Mariña de Augas Santas (Allariz) ou na
igrexa de Beade.
domingo, 16 de novembro de 2014
mércores, 12 de novembro de 2014
A TERRA, O NOSO PLANETA
ENLACES QUE PODEMOS CONSULTAR PARA COÑECER MELLOR O NOSO PLANETA:
REPASAMOS O QUE XA SABEMOS DOUTROS ANOS
A TERRA NO UNIVERSO
O SISTEMA SOLAR
ANIMACIÓN A TERRA E A SÚA LOCALIZACIÓN
OS MOVEMENTOS DA TERRA
EXPLICACIÓN SINXELA DA CONSECUENCIA DO MOVEMENTO DE TRANSLACIÓN: AS ESTACIÓNS
CANDO AS LIÑAS IMAXINARIAS SE NOS RESISTEN
EXPLICACIÓN COORDENADAS XEOGRÁFICAS
EXERCICIOS INTERACTIVOS UNIDADE 1 e UNIDADE 2
EXERCICIOS INTERACTIVOS COORDENADAS XEOGRÁFICAS
A REPRESENTACIÓN DA TERRA
O MAPA TOPOGRÁFICO
AS CAPAS DA TERRA
CONTINENTES E OCÉANOS
CONTINENTES E OCÉANOS II
ANIMACIÓN TECTÓNICA DE PLACAS
TECTÓNICA DE PLACAS
ESTRUTURA DA TERRA E TECTÓNICA DE PLACAS
TECTÓNICA DE PLACAS
O RELEVO DA TERRA
XOGO INTERACTIVO AS FORMAS DO RELEVO
COMO SE MODIFICA O RELEVO DA TERRA?
VOLCÁNS
TERREMOTOS
O BAILE DOS OCÉANOS
REPASAMOS O QUE XA SABEMOS DOUTROS ANOS
A TERRA NO UNIVERSO
O SISTEMA SOLAR
ANIMACIÓN A TERRA E A SÚA LOCALIZACIÓN
OS MOVEMENTOS DA TERRA
EXPLICACIÓN SINXELA DA CONSECUENCIA DO MOVEMENTO DE TRANSLACIÓN: AS ESTACIÓNS
CANDO AS LIÑAS IMAXINARIAS SE NOS RESISTEN
EXPLICACIÓN COORDENADAS XEOGRÁFICAS
EXERCICIOS INTERACTIVOS UNIDADE 1 e UNIDADE 2
EXERCICIOS INTERACTIVOS COORDENADAS XEOGRÁFICAS
A REPRESENTACIÓN DA TERRA
O MAPA TOPOGRÁFICO
AS CAPAS DA TERRA
CONTINENTES E OCÉANOS
CONTINENTES E OCÉANOS II
ANIMACIÓN TECTÓNICA DE PLACAS
TECTÓNICA DE PLACAS
ESTRUTURA DA TERRA E TECTÓNICA DE PLACAS
TECTÓNICA DE PLACAS
O RELEVO DA TERRA
XOGO INTERACTIVO AS FORMAS DO RELEVO
COMO SE MODIFICA O RELEVO DA TERRA?
VOLCÁNS
TERREMOTOS
O BAILE DOS OCÉANOS
Subscribirse a:
Publicacións (Atom)